Najpierw Andrzej Mierzwiński przypomniał historię zdobycia Monte Cassino przez Polaków. Uświadomił również zebranych, że wśród polskich żołnierzy walczących pod Monte Cassino byli również mieszkańcy Ziemi Ostrowskiej. - Historia to nie są tylko fakty, to nie są tylko prawdy, to są przede wszystkim ludzie. I my tych ludzi chcemy upamiętnić, chcemy zachować ich imiona, chcemy, żeby przyszłe pokolenia o nich pamiętały - powiedział Mierzwiński. Następnie pod Mauzoleum zapalono symboliczne znicze dla żołnierzy spoczywających na Polskim Cmentarzu Wojennym pod Monte Cassino.
Po zapaleniu zniczy pod Mauzoleum zebrani ostrowianie i rodziny zmarłych żołnierzy przeszli na groby żołnierzy spod Monte Cassino, którzy spoczywają na ostrowskim cmentarzu. Przy każdym grobie zapalono znicze, a Andrzej Mierzwiński przedstawił historię życia zmarłego żołnierza.
Mieszkańcy ziemi ostrowskiej polegli w maju 1944 roku w bitwie o Monte Cassino i Piedimonte:
saper Stanisław GRUCHACZ (Andrzejewo) - poległ 17 maja,
st. strz. Franciszek KOMAR (Wiśniewo) - poległ 14 maja,
strz. Adam KRUKOWSKI (Lubotyń) - poległ 17 maja,
plut. Wacław Roch LIZURAJ (Gąsiorowo) - poległ 19 maja,
st. strz. Stefan MAJEWSKI (Ruskołęka Stara) - poległ 22 maja,
st. strz. Lucjan MURAWSKI (Murawskie Czachy) - poległ 23 maja,
strz. Stanisław NOWAK (Ostrów) - poległ 17 maja,
st. strz. Wincenty RADGOWSKI (Trynosy) - poległ 18 maja,
sierż. Piotr WOJTKOWSKI (Kramkowo Lipskie) - poległ 14 maja.
Żołnierze II Korpusu Polskiego, uczestnicy bitwy o Monte Cassino, spoczywający na ostrowskim cmentarzu:
Czesław CHORCHOS ze Stoku (na razie brak bliższych danych).
st. ułan Stanisław JĘDRYSZCZYK (Pułk Ułanów Karpackich) - przez Węgry dotarł na Bliski Wschód do Samodzielnej Brygady Strzelców Karpackich, z którą walczył w Tobruku i pod Gazalą, a następnie w składzie II Korpusu Polskiego w kampanii włoskiej (Monte Cassino, Loreto, Ankona i Bolonia).
Roman PASZTALENIEC - schwytany razem z młodszym bratem przez sowieckich pograniczników podczas przekraczania granicy niemiecko-sowieckiej i skazany na pobyt w łagrach. Wyszedł z ZSRR z Armią gen. Andersa; żołnierz II Korpusu Polskiego, brał udział w kampanii włoskiej - w 1944 roku walczył pod Monte Cassino, Loreto i Ankoną, a w 1945 pod Bolonią. Brat z uwagi na wiek nie dostał zgody od Sowietów na wstąpienie do Armii Andersa i wrócił do kraju wraz z gen. Berlingiem.
ppłk Karol PIŁAT - od 16 roku życia w Legionach, brał udział w walkach z Rosjanami i Niemcami, a w listopadzie 1918 z Ukraińcami o polski Lwów. Po wojnie bolszewickiej odznaczony dwukrotnie Krzyżem Walecznych i awansowany na porucznika. W latach 1926-31 instruktor w Szkole Podchorążych Piechoty w Komorowie. W tym samym roku ożenił się z ostrowianką Marią Matuszewiczówną. Od roku 1936 w Korpusie Ochrony Pogranicza. W 1939 walczył na południu Polski, a następnie ewakuował resztki swojego batalionu na Węgry, skąd przedostał się na Bliski Wschód. W szeregach Samodzielnej Brygady Strzelców Karpackich walczył w Tobruku i pod Gazalą. W składzie 3. Dywizji Strzelców Karpackich (d-ca 5. batalionu) walczył we Włoszech pod Monte Cassino, gdzie jego batalion zajął klasztorne wzgórze, a następnie pod Loreto, Ankoną i Bolonią.
kpr. Wacław PRZYTULSKI (5. PAL w 5. KDP) - w 1939 r. dostał się do sowieckiej niewoli. Po wielotygodniowej podróży w bydlęcych wagonach, wraz z innymi jeńcami dotarł do Workuty, gdzie czekała ich niewolnicza praca w niezwykle ciężkich warunkach. Wielu jego kolegów nie wytrzymało pracy ponad siły i morderczego klimatu. On przetrwał i jesienią 1941 roku trafił do Armii Andersa, z którą ewakuował się na Bliski Wschód, a następnie w szeregach II Korpusu Polskiego wziął udział w kampanii włoskiej. Jako działonowy pierwszego dywizjonu piątego pułku artylerii lekkiej w 5. Kresowej Dywizji Piechoty brał udział w bitwie o Monte Cassino i w innych walkach II KP na terenie Włoch, podczas których doznał kontuzji kończyn i uszkodzenia słuchu.
plut. Antoni SPINEK - podobne losy do losów Wacława Przytulskiego: sowiecka niewola w 1939 r., łagry, wyjście z Andersem i udział w walkach II Korpusu we Włoszech.
Czesław TELACHOWSKI - losy podobne do losów Antoniego Spinka i Wacława Przystulskiego.
Władysław ZIOMEK - w 1939 r. sowiecka niewola, jeniec w specjalnym obozie NKWD w okolicach Oleska k/Lwowa gdzie budował drogę w kierunku Żytomierza. Po ataku Niemiec na ZSRR ewakuowany (pędzony) na wschód, doczekał zawarcia układu Sikorski-Majski, wstąpił do Armii Andersa, a następnie wraz z II Korpusem wziął udział w kampanii włoskiej. Pod Monte Cassino sanitariusz.
Komentarze
Komentarze publikowane pod artykułami są prywatnymi opiniami użytkowników portalu.
Właściciel portalu nie ponosi odpowiedzialności za treść tych opinii.