NIK skontroluje samorządy. Co będzie sprawdzać?

Plan pracy Najwyższej Izby Kontroli na najbliższy czas obejmuje szeroki zakres działań kontrolnych, mających na celu sprawdzenie skuteczności i transparentności funkcjonowania różnych sektorów państwa. Kontrole planowane przez NIK wychodzą zarówno z własnej inicjatywy, jak i z sugestii zgłaszanych przez różne instytucje państwowe oraz organy społeczne - obie izby parlamentu, prezydenta, premiera i Rzecznika Praw Obywatelskich.

Analiza zaplanowanych działań NIK-u ukazuje trzy kluczowe obszary, na których skoncentruje się działalność kontrolna. Są nimi: kwestie finansowe, zagadnienia bezpieczeństwa - w tym także socjalnego - oraz inwestycje mające na celu budowanie przyszłości kraju. W ramach tych obszarów NIK będzie analizować funkcjonowanie różnych instytucji państwowych oraz efekty wydatkowania środków publicznych.

Wśród planowanych działań kontrolnych NIK-u znajdują się analizy instrumentów prawno-finansowych wykorzystywanych do realizacji zadań państwowych. Kontrolerzy skupią się m.in. na finansach Lasów Państwowych, Funduszu Rozwoju Mieszkalnictwa czy Narodowego Funduszu Zdrowia. Istotnym obszarem kontroli będą także zasady udzielania dotacji podmiotom niepublicznym, sprawozdanie finansowe programu Czyste Powietrze oraz zasady wynagradzania członków organów statutowych spółek komunalnych. Kontrolerzy sprawdzą więc czy wynagrodzenia członków zarządów i rad nadzorczych spółek komunalnych były ustalone, a jeśli tak, to czy były wypłacone w prawidłowej wysokości.

Plan Najwyższej Izby Kontroli obejmuje również szereg kontroli dotyczących realizacji konkretnych programów i zadań samorządowych. Już w pierwszym kwartale planowana jest kontrola dotycząca programu wsparcia dzieci i wnuków byłych pracowników PGR w rozwoju cyfrowym.

W kolejnych kwartałach Izba skupi się m.in. na zapewnieniu bezpieczeństwa informacji przez samorządy oraz ograniczeniu ruchu samochodowego w miastach. W planie jest również kontrola budowy obwodnic, a także zbywania i udostępniania nieruchomości gruntowych przez gminy miejskie.

NIK planuje przeprowadzenie szeregu kontroli dotyczących funkcjonowania systemu opieki zdrowotnej. Kontrolerzy przyjrzą się m.in. skuteczności systemu powiadamiania przez numer alarmowy 112, funkcjonowaniu szpitali wojewódzkich, opiece paliatywnej i neurodegeneracyjnej, wdrażaniu terapii protonowej oraz prawom osób z niepełnosprawnościami intelektualnymi w DPS-ach.

Bezpieczeństwo publiczne stanowi istotny obszar działalności kontrolnej NIK. W planach Izby znajdują się kontrole związane m.in. z oznakowaniem dróg publicznych, modernizacją linii kolejowych czy propagowaniem zdrowego żywienia. Jednym z tematów kontroli będzie także skuteczność zapobiegania bezdomności zwierząt domowych oraz przeciwdziałanie przemocy domowej.

W kontekście dynamicznego rozwoju technologii, NIK planuje również kontrole związane z edukacją fizyczną w szkołach. Zadaniem kontrolerów będzie sprawdzenie, czy prowadzone zajęcia odpowiadają wymaganiom i potrzebom współczesnych uczniów, biorąc pod uwagę zmieniający się świat technologiczny.

Ponadto przygotowano około 30 innych kontroli, dotyczących tematów bezpieczeństwa, m.in. bezpieczna żywność, propagowanie zdrowego żywienia, składowanie olejów odpadowych, zapobieganie zatruciu wód przez azotany pochodzące z rolnictwa czy kontrola policyjna nad bronią kolekcjonerską w prywatnych rękach.

Źródło zdjęcia: NIK