Mężczyźni coraz bardziej dbają o zdrowie, ale do kobiet wciąż im daleko

Każdego roku w Polsce diagnozuje się ponad tysiąc przypadków nowotworów jąder. To choroba, która najczęściej dotyka mężczyzn w wieku 15-40 lat, ale jej profilaktyka wciąż pozostawia wiele do życzenia. Dane zebrane przez sieć medyczną Enel-Med wskazują jednak na pozytywne zmiany. W ciągu ostatnich pięciu lat liczba wykonywanych badań USG jąder wzrosła o 84%, a badania PSA całkowitego, służącego diagnozowaniu raka prostaty, zwiększyły się o 140%. Mimo to świadomość zdrowotna wśród mężczyzn pozostaje dużo niższa niż w przypadku kobiet.

Profilaktyka mężczyzn rośnie, ale wciąż za mało

Kampanie edukacyjne, takie jak Movember - miesiąc poświęcony szerzeniu wiedzy o nowotworach męskich - przynoszą wymierne efekty. Mężczyźni coraz częściej zgłaszają się na badania profilaktyczne, choć nadal robią to rzadziej niż kobiety. Statystyki pokazują, że w 2024 roku kobiety wykonywały USG piersi aż 12,5 razy częściej niż mężczyźni USG jąder.

Mimo zauważalnego wzrostu zainteresowania profilaktyką wśród mężczyzn, różnice w podejściu do badań między płciami są wyraźne. U kobiet badania profilaktyczne, takie jak USG piersi czy cytologia, są już stałym elementem troski o zdrowie. U mężczyzn motywacją do badań często jest strach, na przykład wynikający z choroby bliskiej osoby, a nie świadoma profilaktyka.

- Niestety, główną motywacją do wykonania badań profilaktycznych jest strach, a nie świadomość konieczności dbania o własne zdrowie. Dopiero zetknięcie się z realnym przypadkiem choroby skłania mężczyzn do zastanowienia się nad sobą - zauważa dr Nelson Ramiro Aponte Navas, urolog w Enel-Med.

Samobadanie jako klucz do zdrowia

Eksperci podkreślają, iż regularne samobadanie jąder powinno być nawykiem każdego mężczyzny już od 18. roku życia, tak jak samobadanie piersi stało się nawykiem u kobiet. To prosty i szybki proces, który pozwala wykryć niepokojące zmiany. Najlepiej przeprowadzać go co 3-4 tygodnie, po kąpieli, gdy skóra moszny jest rozluźniona.

- Jeśli zauważymy coś niepokojącego, należy niezwłocznie udać się na konsultację z urologiem. Dodatkowo, mężczyźni powinni raz w roku wykonywać test PSA całkowity, aby profilaktyka była naturalnym procesem, a nie czymś, co odkładamy w nieskończoność - dodaje Aponte Navas.

Czemu tak ważna jest wczesna diagnostyka?

Nowotwory jąder i prostaty są jednymi z najbardziej uleczalnych nowotworów, pod warunkiem wczesnej diagnozy. Wczesne wykrycie nie tylko zwiększa szanse na pełne wyleczenie, ale pozwala uniknąć poważnych powikłań. Niestety, nadal wielu mężczyzn zgłasza się na badania za późno, kiedy objawy są już widoczne lub choroba jest zaawansowana.

Dane za 2024 rok pokazują jednak obiecujące zmiany. Liczba badań PSA wzrosła o 21% w porównaniu z 2023 rokiem, a wyniki USG jąder za pierwsze 10 miesięcy roku niemal zrównały się z całym poprzednim rokiem. To sygnał, że kampanie edukacyjne zaczynają przynosić efekty, choć jest jeszcze wiele do zrobienia.

Panie wciąż prowadzą

Kobiety od lat dominują w statystykach badań profilaktycznych. W 2024 roku cytologię wykonano prawie dwa razy częściej niż mężczyźni badanie PSA, a liczba badań USG piersi była wielokrotnie wyższa niż USG jąder. Różnica jasno pokazuje, iż edukacja zdrowotna wśród mężczyzn wymaga dalszego rozwoju.

Regularne badania, zarówno laboratoryjne, jak i obrazowe, mogą uratować życie. Dla mężczyzn kluczowe jest przełamanie barier związanych z wstydem czy strachem. Profilaktyka zdrowotna nie powinna być traktowana jako temat tabu, lecz jako naturalny element troski o siebie i swoich bliskich.

Wzrost liczby badań profilaktycznych wśród mężczyzn jest obiecujący, ale do wyrównania różnic w porównaniu z kobietami droga jest jeszcze daleka. Movember to świetna okazja, by przypomnieć, że zdrowie mężczyzn jest równie ważne jak zdrowie kobiet. Regularne badania, samobadanie jąder i testy PSA powinny stać się rutyną, a nie reakcją na zagrożenie. Pamiętajmy - wczesna diagnoza to najlepsza broń w walce z nowotworami.

Zdjęcie poglądowe. Źródło: Pixabay/Darko Djurin